طبقه بندی روغن موتور خودرو بر اساس سطح کیفیت (API)

روغن موتور یکی از مایعات اساسی درون خودرو است که از نقش مهمی برخوردار می‌باشد. به طوری که نبود روغن موتور و یا کبود آن سبب ایجاد مشکل در خودرو میشود. بنابراین وجود آن حائز اهمیت می‌باشد چرا که روغن موتور ها در مقایسه با بقیه روانکارهای خودرو، بیشترین مصرف را دارند. همین موضوع باعث شده است که به کیفیت آن ها توجه ویژه ای شود. به طوری که استاندارد ها و همچنین طبقه بندی های متفاوتی برای روغن موتور  وجود دارد.

لازم به ذکر است که سه مرجع به عنوان پیشنهاد کننده، روغن موتور ها را  استانداردگذاری میکنند. API ،ACE ،ILSAC  از مراجعی هستند که استفاده از روغن موتور های خاصی را پیشنهاد می‌کنند. طبیعتاً برای انتخاب روغن  موتور خودرو عوامل زیادی تاثیر  گذار هستند. نوع موتور خودرو، سوخت و سال طراحی موتور و… از مواردی هستند که هنگام انتخاب روغن موتور  به آن ها باید توجه کرد. اما خوشبختانه امروزه صنعت روانکاری در سراسر  دنیا رشد و پیشرفت  خاصی دارد به طوری که  نسبت به سال های قبل صنعت روانکاری روند پیشرفت صعودی دارد. بنابراین امروزه روانکار های با کیفیتی طراحی شده اند که به  کار کرد صحیح خودروها کمک میکنند.

طبقه بندی API

طبقه بندی API یکی از مهم ترین طبقه بندی ها است که کاربرد های زیادی دارد. این مرجع طبقه بندی مربوط به کشور آمریکا می‌باشد. در طبقه بندی API مواردی همچون میزان پالایش روغن پایه، نوع روغن پایه، مقدار مواد افزودنی و اضافه و… در طبقه بندی روغن موتور نفش دارند. به طوری که این موارد می‌تواند در انتخاب روغن بسیار موثر باشند. همچنین از مزیت های مرجع API این است که این مرجع مانند بسیاری از سازمان های دیگر طبقه بندی روغن موتور را ارائه کرده است.

جالب است بدانید که اولین طبقه بندی روغن موتور در این مرجع در سال 1930 صورت گرفته است. خوشبختانه سازمان API ویژگی های مفید زیادی دارد. یکی از این ویژگی ها این است که طراحی طبقه بندی ها در این مرجع طوری است که میتوان به آن طبقه بندی جدیدی اضافه کرد. چرا که در طراحی موتور ها همواره تغییرات زیادی ایجاد می‌شود. به طوری که روزانه تکونولوژی های جدیدی طراحی میشود که این تکنولوژی ها موارد بی کیفیت را از رده خارج میکنند و سطوح با کیفیت را به طبقه بندی اضافه می‌کنند.

کد بندی های طبقه بندی API

سازمان API مخفف American Petroleum Institute می‌باشد. این سازمان روغن موتور ها را بر اساسی فناوری طراحی و کیفیت آن ها طبقه بندی میکند. همچنین این سازمان برای طبقه بندی روغن موتور ها از کد های خاصی استفاده میکند. کد های این سازمان شامل دو حرف هستند. در این کد ها حرف اول نشان میدهد که روغن موتور برای استفاده از خودروهای دیزلی مناسب است یا خودرو های بنزینی، به طوری که اگر حرف اول با C  شروع شود این حرف مخفف Commercial  است. یعنی روغن موتور های مخصوص خودرو های دیزلی. همچنین اگر حرف اول با S شروع شود مخفف Service است. یعنی این روغن موتور برای استفاده در روغن خودروهای بنزینی مناسب است.

حرف دوم نیز در طبقه بندی روغن موتور تاثیر دارد. به طوری که حرف دوم کیفیت و فناوری ساخت روغن موتور را نشان میدهد. لازم به ذکر است که حرف دوم طبقه بندی روغن موتور خودرو بر حسب الفبای انگلیسی است که این حروف از A شروع می‌شود و تا به امروز این حروف تا حرف N ادامه دارد. آخرین طبقه بندی نیز مربوط  به سال 2010 می‌باشد. اما لازم است بدانید در خودروهای دیزلی حروف تا حرف J ارتقاء یافته اند. به طوری که در خودروهای دیزلی به جز حروف اول و دوم در برخی موارد اعداد دو یا چهار دیده می‌شوند. این اعداد نشان میدهند که روغن موتور های خودرو دیزلی دو زمانه ساخته شده آمد یا چهار زمانه ساخته شده آمد. فراموش نکنید که همیشه روغن ارتقاء یافته از لحاظ کیفیت، فناوری و… با کد ها و حروف بالاتری نشان داده میشوند. همچنین روغن هایی که رشد کرده اند خواص های قبلی را دارا هستند.

در واقع می‌توان از این نوع روغن ها در خودروهایی که روغن موتور های قدیمی تر در آن ها استفاده میشود، استفاده کرد. در این صورت باید به دفترچه راهنمای خودرو مراجعه کنید. اما روغن موتور های قدیمی که کد پایین تری دارند برای موتور هایی با روغن موتور های جدید پیشنهاد نمی شوند. چرا که این روغن ها برای موتور خودرو بسیار مضر هستند. جالب است بدانید که برخی از روغن موتور ها می‌توانند نیازهای هر دو نوع روغن موتور چه دیزلی و چه بنزینی را برطرف کند. به طوری که کد این نوع روغن ها به صورت دو نایب نوشته میشوند. در این نوع روغن موتور ها، کد اول مربوطه به روغن موتور خودرو های دیزلی و کد دوم مربوط به روغن موتور خودرو های بنزینی می‌باشد. به طور مثال API CH/SN  یکی از روغن موتور هایی است که هم برای موتورهای بنزینی و هم دیزلی استفاده میشود.

نشانگر های کد ATP

همانطور که گفته شد اعداد ATP استاندار های بالایی در جهان دارند. به طوری که تمامی تولید کنندگان روغن موتور ها برای معرفی طراحی روغن موتور های خود از کد های این مرجع استفاده میکنند. لازم است بدانید که اگر روغن موتور شرکتی بتواند توسط خود مرجع API مورد تأیید واقع شود، می‌تواند نماد API  را بر روی روغن موتور های تولیدی خود درجه کند. کد های API نشانگر مواد زیر می‌باشند:

• نیمه بالایی نشده دهنده کد API است.
• نیمه وسط نشان دهنده ویسکوزیته روغن موتور می‌باشد.
• قسمت پایینی نشاند دهنده این موضوع می‌باشد که آیا روغن موتور مصرفی سبب کاهش مصرف سوخت میشود یا خیر!

همچنین اگر عبارت Energy conserving در قسمت پایین نوشته شده باشد، نشان میدهد که روغن موتور اصطکاک را در موتور خودرو به میزان 1/5 درصد کاهش میدهد. همچنین اگر روغن قادر باشد مصرفه سوخت تا 2/7 درصد کاهش میابد. در این صورت نوشته در قسمت پایین Energy conserving 2 نوشته شده است.